Viêm phế quản ở trẻ em - Những điều cha mẹ cần nắm rõ

Bệnh viêm phế quản là gì?

Viêm phế quản cấp là bệnh lý viêm nhiễm xảy ra ở khí quản cũng như các phế quản lớn. Tác nhân gây viêm phế quản thường gặp nhất là virus. Đây là bệnh khá phổ biến ở trẻ em, đối tượng thường mắc phải là trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi. 

Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi là đối tượng dễ mắc phải căn bệnh này, đặc biệt là khi thời tiết chuyển lạnh. Bệnh có thể xuất hiện cùng lúc hoặc sau khi trẻ mắc một căn bệnh nhiễm khuẩn khác như cúm, ho gà, sởi… Do đó, các chuyên gia nhi khoa khuyến cáo phụ huynh cần tiêm chủng đầy đủ các mũi vaccine cần thiết để bảo vệ trẻ trước các căn bệnh nhiễm khuẩn đe dọa.

Nguyên nhân khiến trẻ em dễ mắc viêm phế quản

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ dễ bị viêm phế quản, trong đó thường gặp nhất là:

• Virus: Là nguyên nhân thường gặp gây ra căn bệnh viêm phế quản ở trẻ nhỏ. Hệ miễn dịch ở trẻ em còn yếu và chưa hoàn thiện, khi bị các loại virus như Adenovirus type 1-7, Enterovirus, Parainfluenzae, Influenzae A và B; các loại virus hợp bào hô hấp (RSV), Rhinovirus, Human Bocavirus, Herpes Simplex Virus; vi trùng như S Pneumoniae, M catarrhalis, H Influenzae, Chlamydia Pneumoniae, Mycoplasma Species… tấn công sẽ khiến trẻ dễ bị viêm phế quản. Đặc biệt, sau khi trẻ mắc các bệnh lý tai – mũi – họng thì những virus, vi khuẩn này lại càng hoạt động và tấn công tích cực.
•  Viêm phế quản tái phát thường là do trẻ đang bị suy giảm sức đề kháng, trào ngược dạ dày thực quản, cơ địa dị ứng, bệnh xơ nang hoặc môi trường trẻ sinh sống có quá nhiều khói bụi,...

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm phế quản

Khi bị viêm phế quản, đa phần trẻ sẽ có những biểu hiện sau:

• Trẻ bị sổ mũi hay nghẹt mũi, có thể kèm theo khò khè, khó thở;
• Ho khan hay ho có đờm, cơn ho có thể xuất hiện nhiều hơn lúc về đêm hoặc sáng sớm;
• Trẻ bị sốt nhẹ hoặc sốt cao trên 39 độ C;
• Sốt cao không hạ mặc dù đã dùng thuốc giảm sốt.
• Trẻ có thể gặp nhiều triệu chứng đi kèm khác như mệt mỏi, đau cơ, nôn ói, bú kém, thở nhanh - thở gấp, đau ngực (ở trẻ lớn).

Khi phát hiện trẻ có các triệu chứng tăng nặng kể trên bố mẹ nên đưa bé đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị viêm phế quản ở trẻ em kịp thời.

Cách điều trị viêm phế quản ở trẻ em

Nếu được điều trị đúng cách, bệnh viêm phế quản ở trẻ em có thể trị dứt điểm. Điều trị viêm phế quản ở trẻ cần phải có sự kết hợp giữa các phương pháp y khoa và chăm sóc tại nhà, cụ thể: 

• Trường hợp bệnh nhẹ, bác sĩ khuyến cáo cha mẹ không nên dùng thuốc kháng sinh cho trẻ. Phương pháp tốt nhất để trị bệnh là làm long đờm và cho trẻ ăn uống đầy đủ. Chăm sóc trẻ bị viêm phế quản đúng cách, bệnh có thể tự khỏi sau vài ba ngày.
• Đối với viêm phế quản ở trẻ sơ sinh, bé còn bú nên mẹ nên tăng cường cho trẻ bú nhiều hơn. Trường hợp trẻ đã bước vào tuổi ăn dặm, mẹ cần cung cấp nhiều nước cho trẻ.
• Giữ ấm cho trẻ và vệ sinh tai mũi họng của trẻ thường xuyên bằng những dung dịch nước muối sinh lý 0,9%.
• Với những trường hợp trẻ bị sốt, bạn không nên ủ ấm trẻ quá kỹ. Nên cho trẻ mặc quần áo rộng rãi và thoáng mát. Mẹ có thể chườm nhẹ vùng nách, cổ, bẹn cho trẻ.
• Nếu trẻ sốt cao, mẹ cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ và nếu trẻ có biểu hiện bất thường hoặc cơn sốt không giảm, tốt nhất nên đưa trẻ đi thăm khám càng sớm càng tốt.

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ mắc viêm phế quản

1. Viêm phế quản ở trẻ em nên ăn gì?

Đảm bảo dinh dưỡng cần thiết cho trẻ là một việc vô cùng quan trọng vì sẽ giúp tăng sức đề kháng để chống lại virus gây bệnh. Theo đó, cha mẹ nên:

• Bổ sung rau xanh và trái cây tươi, các loại củ quả giàu chất chống oxy hóa như: dâu tây, cà rốt, rau chân vịt… Bởi những loại rau, hoa quả tươi này giúp bổ sung vitamin A, C, E tốt cho trẻ bị viêm phế quản hoặc khó thở.
• Trong các bữa ăn của trẻ nên bổ sung nhiều thực phẩm giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như: đậu phụ, trứng gà, bột mì, ngũ cốc hoặc gạo.
• Nên cho trẻ uống thêm sữa bò, sữa đậu nành hoặc các chế phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo thấp. Đặt biệt, sữa chua cũng rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ.
• Trẻ mắc viêm phế quản thường bị đau họng, mệt mỏi nên rất dễ chán ăn. Do đó, mẹ nên chế biến thức ăn thành dạng lỏng như cháo hoặc súp để trẻ dễ nuốt.
• Nên cho trẻ ăn thành nhiều bữa nhỏ khác nhau, không nên ép trẻ ăn quá nhiều một lúc. Bởi cơ thể mệt mỏi, chán ăn sẽ khiến trẻ không ăn được nhiều và dễ bị nôn ói.
• Cho trẻ uống nhiều nước lọc hoặc nước trái cây bởi khi bị viêm phế quản cơ thể rất dễ bị mất nước. Không những thế, đây còn là cách giúp đào thải độc tố và làm giảm tình trạng khô họng hoặc sốt cao ở trẻ.

2. Trẻ viêm phế quản kiêng gì?

Khi trẻ bị viêm phế quản, bố mẹ cần cho trẻ kiêng các loại thực phẩm sau:

• Thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ;
• Thức ăn ngọt, nhiều đường (bánh, kẹo);
• Nước có gas;
• Đồ ăn, thức uống lạnh.

Viêm phế quản ở trẻ em nên phòng tránh ra sao?

Một số lưu ý quan trọng dành cho các bậc phụ huynh để phòng ngừa nguy cơ mắc viêm phế quản ở trẻ em:

• Viêm phế quản có thể lây lan trực tiếp hoặc gián tiếp từ người sang người, cụ thể là nếu trẻ tiếp xúc gần hay giao tiếp với người bệnh, virus chứa trong những giọt bắn khi người bệnh nói chuyện, hắt hơi, ho sẽ đi vào đường hô hấp của trẻ. Mặt khác, virus còn có khả năng sống sót lâu tới hàng giờ liền ngoài không khí, tồn tại trong những đồ dùng cá nhân như cốc chén, bát đĩa, khăn mặt, quần áo,... của người bệnh nên khi trẻ sờ vào những vật dụng này thì khả năng lây nhiễm cũng rất cao. Chính vì vậy, cha mẹ nên dạy bé thói quen thường xuyên rửa tay sạch sẽ với xà phòng diệt khuẩn, tránh nơi ô nhiễm, ăn uống hợp vệ sinh, không để trẻ tiếp xúc gần với khói thuốc lá hoặc những người đang bị bệnh, tránh tụ tập đông người. Khi cho trẻ ra đường, hãy chú ý cho trẻ đeo khẩu trang và che chắn kỹ lưỡng.
• Môi trường sống trong nhà cần đảm bảo luôn thoáng mát, ngăn nắp, sạch sẽ để ngăn chặn nguy cơ phát triển của nấm mốc và vi khuẩn.
• Thường xuyên cho trẻ uống nước ấm và các món ăn bổ dưỡng từ rau xanh, trái cây tươi,...
• Giữ ấm cho cơ thể trẻ khi thời tiết giao mùa, ngăn không để viêm phế quản diễn tiến nặng vì sẽ dễ trở thành viêm phổi rất nguy hiểm.
• Khi trẻ có các dấu hiệu hắt hơi sổ mũi thì nên chú ý vệ sinh tay chân, mũi họng cho trẻ trước, tuyệt đối không được tự ý cho trẻ dùng kháng sinh bởi vì nguyên nhân gây viêm phế quản là do virus nên việc dùng kháng sinh sẽ không có tác dụng. Đồng thời việc dùng kháng sinh vô tội vạ sẽ làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh trong tương lai, rủi ro về tác dụng phụ cũng rất lớn.
• Tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ cho trẻ theo khuyến cáo của Bộ Y tế.

Trên đây là những thông tin quan trọng cha mẹ cần ghi nhớ về bệnh viêm phế quản ở trẻ nhỏ. Vì hệ miễn dịch của trẻ chưa được phát triển hoàn thiện nên các bậc phụ huynh nên đặc biệt lưu ý bảo vệ trẻ trước những tác nhân gây bệnh.

Nếu trẻ đang có những triệu chứng nghi ngờ bị viêm phế quản, cha mẹ có thể đưa trẻ đến khám tại Chuyên khoa Nhi - Phòng khám Đa khoa Thiên Đức để được các bác sĩ Nhi khoa thăm khám và tư vấn điều trị. Cha mẹ hãy liên hệ ngay đến hotline: 0981 909 907 để được hỗ trợ đặt lịch khám ngay hôm nay.