Đau dây thần kinh số 5 thường khởi phát đột ngột, diễn ra trong thời gian ngắn, chỉ khoảng vài giây. Tuy nhiên cũng có nhiều cơn đau xuất hiện liên tiếp, khiến người bệnh bị đau kéo dài một đến vài phút. Bệnh đau dây thần kinh số 5 có thể tái đi tái lại, không theo quy luật nào cả. Các cơn đau có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, ngay cả khi có các kích thích như nhai, rửa mặt, chạm vào mặt, cạo râu, gió thổi vào mặt… gây đau đớn.
1. Nguyên nhân gây đau dây thần kinh số 5
- Đau dây 5 nguyên phát (idiopathic): chiếm khoảng 90% các trường hợp.
- Đau dây 5 thứ phát: do khối u, dị dạng mạch máu hoặc sau can thiệp vùng hàm - mặt.
Cơ chế sinh bệnh học của đau dây 5 nguyên phát đến nay chưa hoàn toàn rõ ràng. Giả thuyết được thừa nhận nhiều nhất là xung đột mạch máu - thần kinh: sự chèn ép liên tục của mạch máu vào rễ thần kinh kèm nhịp đập của tim gây chà xát, làm mất lớp myelin (demyelination). Từ đó, các tế bào thần kinh trở nên quá kích thích, phóng điện bất thường, khởi phát cơn đau. Điều này cũng lý giải vì sao thuốc chống động kinh có tác dụng và tại sao phẫu thuật giải phóng thần kinh khỏi chèn ép mạch máu mang lại hiệu quả.
2. Dấu hiệu của đau dây thần kinh số 5
- Đau nhói kể cả khi chạm nhẹ, nhai hoặc gió thổi vào
- Đau rát, đau âm ỉ hoặc đau nhức, có thể kéo dài liên tục hoặc xuất hiện theo từng đợt.
- Cảm giác như kim châm hoặc kiến bò trên mặt
- Mất cảm giác (Hypoesthesia), giảm khả năng cảm nhận chạm, nhiệt độ hoặc đau trên khuôn mặt.
- Thay đổi vị giác nếu tổn thương ảnh hưởng đến các nhánh thần kinh chi phối lưỡi.
- Yếu cơ nhai, khó nhai, hàm bị lệch khi mở miệng
- Teo cơ (nếu dây thần kinh bị tổn thương nghiêm trọng trong thời gian dài)
- Khô mắt hoặc chảy nước mắt quá mức do dây thần kinh bị ảnh hưởng làm rối loạn tín hiệu thần kinh.
- Khó nuốt hoặc khó nói, nếu tổn thương xảy ra gần vùng kiểm soát lưỡi hoặc cổ họng.
3. Chẩn đoán phân biệt đau dây thần kinh số 5
Để chẩn đoán bệnh lý thần kinh số 5, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các phương pháp sau:
- Kiểm tra bệnh sử và đánh giá triệu chứng: Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về tính chất cơn đau như kiểu đau (đau như điện giật, châm chích hay bỏng rát), tần suất, thời gian kéo dài, vị trí cơn đau, yếu tố kích thích cơn đau (đánh răng, nhai, rửa mặt,…)
- Khám thần kinh: Mục đích nhằm kiểm tra phản xạ và cảm giác trên mặt. Bác sĩ có thể sử dụng bông gòn, kim hoặc nước nóng/lạnh chạm vào mặt người bệnh để xem phản ứng.
- Chẩn đoán hình ảnh: Chụp cộng hưởng từ (MRI) giúp phát hiện chèn ép dây thần kinh số 5 do mạch máu hoặc u thần kinh, chụp mạch máu cộng hưởng từ (MRA) để kiểm tra mạch máu chèn ép dây thần kinh.
Đau dây thần kinh số 5 thường không đe dọa tính mạng người bệnh nhưng lại gây đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người bệnh. Nhiều trường hợp nếu không được phát hiện, điều trị sớm có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm. Người bệnh đang gặp những triệu chứng như trên, hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Liên hệ Hotline: 0981 909 907 để được tư vấn MIỄN PHÍ.
